Chuyện dài NLS

NGHỀ TÔI ĐÃ CHỌN

Tôi nhớ năm 1966 đang thực tập tại Đà Lạt, thì nghe tin Nha Học Vụ Nông Lâm Súc mở khoá Sư Phạm . Tôi không chần chừ, chọn ngay và quay về theo học

Thời còn đi học, tôi cảm nhận rằng các thầy cô giáo rất khó, rất mẫu mực, mà toàn xã hội đều kính trọng. Lúc ấy tôi vẫn nhớ rõ rằng: Người dạy tôi, tôi gọi bằng thầy là lẽ đương nhiên, anh em tôi, bạn bè tôi và cả ba má tôi cũng đều goị bằng thầy. Như vậy thầy giáo đang dạy tôi được 3 thế hệ gọi bằng thầy. Không những thế, với thầy cô giảng daỵ tại trường A thì học sinh ở trường B nếu biết cũng đều goị bằng thầy. Trong vấn đề này chúng ta rõ là ảnh hưởng của Khổng giáo? Với ba bậc phải tôn kính là: Quân-Sư-Phụ... Như vậy chọn làm nhà giáo là chọn con đường khó khăn cho mình rồi.

Cho nên, ngày Nhà Giáo Việt Nam mà trước kia khi mới gặp lần đầu là ngày Quốc Tế Hiến Chương Các Nhà Giáo. Nhóm thầy giáo NLS chúng tôi đã kỷ niệm lần đầu tiên vào năm 1975

. Tôi nhớ trước kia không có ngày dành cho nhà giáo, từ lâu có người cho là trong tết Nguyên Đán, có người cho là suốt năm được thể hiện qua câu “Tôn sư trọng đạo”. Thực sự không vào một ngày nhất định như bây giờ, sự thể hiện biết ơn được chú trọng nhất vào những dịp lễ, tết và thường gặp vào các dịp:

-Ngày 10-3 âm lịch lễ hội dân gian cúng tế Thần Hoàng, Quốc tổ.

-Tết Đoan ngọ mồng 5 -5 âm lịch dành cho thầy thuốc ? theo tục lệ Trung Quốc,

-Ngày Trung Thu 15-8 âm lịch, tết nhi đồng.

Ngày Hiến Chương các Nhà Giáo 20-11 từ 1976 tổ chức rầm rộ hơn có tọa đàm, tặng hoa thầy cô, làm báo tường cắm trại… những năm sau đó ngoài hoa ra thì có thêm quà, những món quà mang tính cách học đường như bút, sách…rồi tiến lần đến những phần quà có giá trị kinh tế… kể cả tiền….

Cho nên với tôi không còn được cái vinh hạnh nhận hoa và nhận quà theo ngày nhà giáo nữa để sắm vai cha mẹ học sinh… Có cái an ủi là nhà tôi vẫn còn tiếp tục dạy ở cấp 1, nhưng ở một trường quá nghèo bấy giờ, là khu Thiện Phương (khu của người Việt từ Cambodia hồi hương), các em rất thật lòng, rất ngây ngô... ngoài những nhánh hoa hái ở vườn nhà, trang trí vụng về, những gói quà dành cho thầy cô là phấn viết bảng, vài quyển tập cây bút… có những món quà bây giờ nhắc lại còn thấy bồi hồi như một con gà, mấy ký lô khoai, một miếng thịt, một cây chả.... Tôi nhớ có lần, nhà tôi nhận một món quà mà chúng tôi không bao giờ quên gói quà do một cháu trao vội vã trước khi ra về. (vì lệ thường vào ngày đó các em tập trung lên nhà cô gíáo vui chơi, các cháu luộc khoai, nấu chè đùa giỡn hồn nhiên suốt ngày). ***Khi mở gói quà, nhà tôi bảo “quà gì đây? Nhà bé này nghèo lắm, tặng gì đây? Sao nó mềm mềm như vải vậy? Chả lẽ áo quần???? Và chúng tôi vô cùng xúc động, đó là 2 ổ bánh mì kẹp thịt! Đã bẹp dúm và chảy nước. Ổ bánh mì kẹp thịt là một xa xỉ ăn sáng bấy giờ, bởi vì lúc đó bụng dạ chúng tôi chỉ quen khoai củ và bánh mì đen làm từ luá miến mà thôi… Nhà tôi tâm sự “có lẽ mẹ nó bảo đem lên biếu cô ngay nhưng nó ngaị khi nhìn thấy các món quà của các bạn, không dám đưa cứ cặp vào nách nên cáí bánh mềm nhão ra.. tội nghiệp! Trong lúc cháu không có để ăn, mình bây giờ lại không ăn được, vì bánh đã nhão chua rồi.

Trong những ngày ấy làm sao tôi quên được những người thầy đáng quý của mình, thầy Nguyễn Viết Trực, Đồng Phúc Hộ, Trần Đăng Thảo, Lê Thiệp, Đỗ Cao Thọ, Nguyễn Văn Nhuệ, Bành Ngọc Quí, Huỳnh Ngọc Quang... Bùi Xuân Thanh, Lê Văn Ký, Lê Văn Đằng, Nguyễn Bát Tuấn, cô Nguyễn Bình Minh,cô Võ thị Vân, thầy Lê Quang Minh,Văn khác Thái,… và còn nhiều nữa tôi không làm sao nhớ hết, đó là những thầy cô NLS của tôi.

Còn nhớ, năm 1981 cụ Phạm Chí mãn phần, lễ an táng người đi đưa rất đông gần như đầy đủ những gia đình kỳ cựu của chốn này, đưa tiễn vừa tỏ lòng tiếc thương kính trọng vừa tỏ lòng tri ân người đã làm thầy khai tâm cho biết bao con em của làng Công Hinh quận Blao này từ thập niên 1940 trong đó có gia đình tôi.

Trong một lần tọa đàm, tôi đã phát biểu về mình trong vai trò một phụ huynh vốn là một thầy giáo cũ như sau: “Cho đến nay, không còn đứng lớp, vì cuộc sống tôi dã làm hoạt náo viên, dẫn chương trình cho các cuộc vui chơi, hội chợ. Vậy mà đến giờ còn rất nhiều người gọi tôi bằng thầy vì trước kia đã là học sinh hay là những người thân học sinh của tôi? Cứ mỗi lần nghe như thế, tôi tự nghĩ phải giữ mình cho trọn vẹn cái chức phận mà người khác đã dành cho mình, càng phải gìn giữ cái chuẩn mực mà ngành sư phạm đã dạy cho tôi….” Chắc có nhiều đồng nghiệp như tôi, không muốn bắt học trò mình goị mãi chữ thầy phải không? Nó chỉ là một Đại Danh-Từ dùng để xưng hô như anh, ông, chú, bác…quan trọng ở chỗ có kính trọng hay không mà thôi. Và chắc quý vị cũng đồng ý với tôi rằng “chúng ta vô cùng sung sướng và hãnh diện khi nhìn thấy hoặc biết được học trò của mình thành đạt về học vấn và cả trên trường đời! “

Bùi Tho