31/5/2023
HOA HIÊN VÀNG
Năm 2016, gia đình có một chuyến đi chơi Đà Lạt. Ở chợ đêm hôm đó, bà xã mua món gì đó lại được tặng thêm một củ hoa, giống như củ một loài lan huệ mà không hay.
Về tới khách sạn soạn đồ ra mới thấy. Nên cũng không biết củ hoa gì?
Đem về Chi Lăng trồng. Cưng lắm. Dù gì em cũng quê Đà Lạt. Được ra chợ không kỳ hoa cũng là dị thảo.
Suốt 3 năm đầu em rất èo ọt. Cứ một tháng mới thêm được một lá. Mà lá cứ dài ra rồi rũ xuống. Năm thứ 4 đẻ được 2 con thì “kế hoạch”!
Ba mẹ con cứ vậy lớn lên. Chậu nhỏ chật dời qua chậu lớn. Ba mẹ con cũng không thèm hiện tượng bầu bì gì hết.
Chán, bỏ phế. Mấy lần bà xã nói hay nó là kiểng lá? Mình cũng không thèm hỏi tới 500 anh em nó là cái giống chi!
Cho đến ngày 09, 10 tháng nầy, sáng ra sân quét lá như thường lệ. Mắt cũng liếc qua chúng, coi có chiếc lá vàng nào rơi vướng không thì thấy 2 ngòng hoa nhú ra khỏi bẹ.
Em đây rồi. Bảy năm trời.
Bèn đem em lên mạng, thật thà thưa thốt hỏi tên em.
Đúng là thời đại năm châu bốn biển một nhà, kiến thức nơi nơi dồn trong một cái hột quẹt. Ba phút sau có một ông bạn vàng từ bên Mỹ ban cho lời chỉ bảo: nó là hoa hiên, trồng đầy trên Đà Lạt, bông bán ký mua về xào thịt bò.
Trời đất! Cây của mình tăng hu suốt 7 năm ra được 3 cành bông mà bạn nói người ta mua ký xào ăn, đâm ra hơi tự ái. Nhưng thôi tự an ủi, ở xứ An Giang nầy có ai có đâu? Không hiếm sao?
Hỏi thầy "GG". Thầy nói:
Hoa hiên vàng (tên khoa học: Hemerocallis citrina), còn gọi là Hoàng hoa thái hay Kim châm là một loài thực vật có hoa trong họ Thích diệp thụ (Xanthorrhoeaceae).
Loài này được Baroni miêu tả khoa học đầu tiên năm 1897. Cây có thể đạt chiều cao 90–120 cm, là loài bản địa ở miền đông châu Á và Trung Quốc.
Đây là một loài thân thảo sống lâu năm. Rễ củ hình trụ dài xếp thành chùm. Lá hình dải và hẹp, dài khoảng 40 – 50cm, rộng 2 – 4cm, xếp thành 2 dãy trong một mặt phẳng. Gốc lá có bẹ to mọc ốp vào nhau, đầu lá thuôn nhọn, thường có xu hướng gập xuống. Hệ gân song song, hai mặt nhẵn cùng màu.
Cụm hoa phân nhánh, mọc trên một cán dài bằng lá. Hoa to màu vàng cam đến vàng đỏ, bao hoa hình phễu. Quả hình 3 cạnh, chứa nhiều hạt đen và bóng.
….
Một thông tin khác từ trang caythuocnam.com.vn nói tên em là kim trâm, do bông giống như cây trâm vàng.
Tôi thích tên nầy hơn. Kim châm nghe hơi thốn thốn.
Ngòng bông coi vậy lớn lên rất chậm. Cao gần 1m, hoa vẫn chưa nở. Cho đến hôm qua 29/05, 20 ngày sau trỗ, hoa mới e dè hàm tiếu.
Ít bông thôi mà vàng rực một sáng mùa hè.
Mà hôm qua, hai cháu nội ngoại cũng nhân nghỉ hè về thăm ông bà. Trùng hợp vậy nên phải viết vài dòng gởi facebook giữ.
Tháng 5/2023
Đào Dũng Tiến
|