NGÀY GIỖ BA TÔI .

   Ba tôi là người con thứ chín của Ông bà nội, tên ông là : Bùi Văn Mậu nên Ai cũng kêu ba là Chín Mậu. Ba sinh năm 1920 (Canh Thân) lớn hơn mẹ tôi hai tuổi. Ba và mẹ chia tay nhau lúc tôi chưa sinh ra nên có lẽ vì vậy mà hương hỏa của họ Bùi tôi chẳng được phần.

   Mỗi năm hai lần được ba xin phép mẹ cho dẫn về quê nội ở vàm Phù ly, một là ngày giỗ ông nội và một lần vào ngày tết.

Hỏi Mẹ sao không cho Ba vô nhà? Mẹ cười nói:

- Ai không cho ổng vô? Tại ổng nói tui với bà không còn ở với nhau vô ra sao tiện.

Hỏi Ba làm gì mẹ nói Ba làm lính ĐPQ .

Hỏi Ba sao không ở chung nhà với Mẹ? Ba gãi đầu nói:

- Ba đi lính nên không ở nhà được?

- Ủa, sao anh hai đi lính tối nào cũng về nhà hết mà ba?

- Anh hai con làm ở dinh Quận nên đâu có trực đêm.

Hỏi Dì Tư Thơ mẹ của thằng Mừng tại sao con có hai người Ba?

Dì tư vốn thương tôi như con của Dì nên dì kể :

- Mẹ con trước có chồng Ba tàu đẻ ra ba thằng anh của con . Sau đó ổng bỏ đi vì bị bà ngoại con chửi và đuổi ra khỏi nhà. Mẹ con mới đi bước nữa với anh Chín. Ở mười mấy năm không có đứa con nào thì ông ba tàu về thăm cho tiền mẹ con mua đất cất nhà. Khi biết anh Chín đang sống với nghề chạy xe lôi là người thay mình nuôi 3 đứa con ăn học nên ông ba tàu mua chiếc xe lôi coi như đền ơn cho anh Chín. Anh Chín mới trả vợ lại cho ông ba tàu và bỏ đi , không ngờ lúc đó mẹ con đã có Bầu con rồi mà không hay.

Nhờ Dì tư mà tôi mới biết tại sao mình có hai người ba và tại sao 3 người anh mang họ Trần trong khi mình lại mang cái họ Bùi.

Năm 1968...

Hôm 27 tết Ba xin Mẹ dẫn tôi về quê nội sớm hơn mọi năm.

Ba nói với mẹ :

- Tết năm nay cấm trại rồi nên bà cho tui dẫn con về thăm má trước.

   Lần đó thấy ba buồn hiu chứ không cà giỡn như những lần trước. Khi về tới nhà ba đưa 5 đồng cho tôi mà không nói câu nào. Không ngờ đó lần cuối tôi gặp Ba của mình.

Tết năm đó chiến tranh ác liệt. Lần đầu tiên ở Bình minh mới biết hai từ Pháo kích. (Sau cái tết năm đó nhà nào cũng làm cái "trảng xê") Tết năm đó cũng là năm ở xóm lò heo của tôi không có sòng bài.

   Tối mùng 4 tết tôi nằm mơ thấy ba tôi về đứng trước cửa ngoắc tay kêu tôi ra đường. Tôi chạy ra ông giở cái áo lên cho tôi thấy cái bụng băng trắng xóa.

Ông nói:

- Ba chết rồi con ơi...

Nói xong ông bỏ đi về hướng nhà nội tôi ở giật mình thức giấc mình toát cả mồ hôi.

Sáng kể cho mẹ nghe bị Mẹ nạt:

- Con nít nằm ngủ thấy bậy bạ không nên.

Lúc đó Anh hai mặc nguyên bộ đồ lính về nói với mẹ:

- Hồi tối có tin đồn của cậu bị tấn công. Nghe nói cậu bị thương mà không biết có sao không nữa?

(anh hai kêu Ba bằng dượng)

Trưa chút thì anh về ăn cơm rồi nói buồn hiu:

- Cậu mất rồi...

(anh hai làm ở phòng truyền tin Quận nên biết tin trước)

   Sau đó Mới biết Ba chết vì một viên đạn của một tay súng bắn tỉa từ cây mù u cách đồn hơn 100 mét. Viên đạn đi vào bụng sát bọng đái mất máu nhiều mà đồn bị vây không tải thương được.

   Tối đó Ba được 2 người lính một người tên Vinh (nhà ở rạch chùa gần sóc Thu bồn) một người tên Phước, đặt Ba lên chiếc xuồng ba lá đắp lục bình lên rồi kéo ra tới chợ Ba Càng thì Ba chết vì mất máu.

( Ba chết rạng sáng ngày mùng 5 tết nhằm ngày Thứ sáu 2/2/1968, hưởng dương được 4 con giáp)

   Lúc đó tôi mới bước qua tuổi 11 nên không biết nhiều về Ba ruột của mình. Chỉ nhớ là ông uống rượu nhiều và dáng vẻ Phong trần lãng tử nói chuỵên với ai cũng cà giỡn nên gặp ông là vui như tết. (có lẽ vì vậy mà mẹ tôi lấy ông làm chồng?)

   Sau đó năm nào cũng vậy, vào ngày mùng 3 tết Mẹ dẫn tôi về thăm Bà Nội và ra thăm Mộ của Ba. Sau khi Mẹ mất tôi một mình ra thăm Nội cũng ngay ngày mùng 3 tết.

   Anh hai (không phải là con ruột của ba nhưng các anh đều quý trọng ba dượng của mình) là người hàng năm làm giỗ cho Ba. Khi anh hai mất tôi xin được phép thay anh để cúng cho người Ba ruột của mình.

   Hôm qua, mùng 5 tết... ngày giỗ Ba năm nay cũng đơn sơ không dám mời ai vì dịch bệnh nên Ai cũng ớn. Chỉ có gia đình và vài người bạn thân quen. Năm nay cũng là lần đầu tiên hình Ba Mẹ được đặt chung nhau trên bệ thờ. Để có được hình của Ba cũng là kỳ công của mấy đứa cháu họ Bùi ở Phù ly. Năm rồi người chị thứ sáu con Bác Hai mất ở Bảo Lộc ngày lúc dịch đang bùng phát mấy đứa nhỏ liều mạng đi ra dự đám xong khi về đứa cháu điện thoại báo tin:

- Chú ơi con đã tìm được tấm hình của Ông Chín ba của chú rồi.

Thì ra Chị Sáu có chồng xa quê nên hình của Bà con thân tộc người nào chị cũng có một vài tấm để làm kỷ niệm và cho con cháu trong nhà biết mặt mày dòng họ của mình.

    Mấy đứa con của Bầu bây giờ đứa nào cũng nao nức trông đến ngày giỗ ông Nội vì ngày tết dễ gặp nhau, mỗi đứa tự làm một món nên Tía nó được ở không. Ngày giỗ của Bà nội thì đứa có đứa không vì đứa nào cũng lo đi làm xa.

   Hy vọng rằng ngày giỗ Ba, giỗ Mẹ sẽ được gia đình Bầu và các đứa con tiếp tục duy trì mãi như vậy nhé. /.

    Bùi Trung.